මේ මා දැන උගත් කවි කලාවයි.....-1

හැමෝම වගේ කවි ලියන්න උනන්දු වීම ගැන මට හරිම සතුටක් දැනුණා. ඒත් එක්කම බොහොමයක් දෙනාගෙ කවි වල මම දැකපු අඩුපාඩුත් ගොඩක් තිබුණා. වැරදි වැරදි හරි ලිව්වම තමයි පුළුවං වෙන්නෙ. කාව්‍යකරණයේ අපි නොදන්න රීති ගොඩක් තියෙනවා. දන්න දක්ෂ කවි කාරයො ඒව කියල දෙනව අඩුයි. මටත් මේව කවුරුවත් කියල දුන්න ඒවනම් නෙවෙයි. මමම කියවල, අහල, නිරීක්ෂණය කරල හොයාගත්ත ඒවා. ඔයාලත් බොහොමයක් දෙනා දන්නෙ නෑ කියල පෙනිච්ච හින්ද ලියන්න ඕනෙ කියල හිතුණා.

අපි සඳැස් කවියකින් බලාපොරොත්තු වෙන මූලිකම දෙයක් තමයි නියමිත විරිතක්, රිද්මයක් නැත්නම් සුගායනීය බවක්. සිව්පද කවියක් නම් පද හතරම එකම විරිතකට තියෙන්න ඕනෙ. ඊට අනුගතව තේරුම එන විදියට වචන හැසිරවීම තමයි දක්ෂතාවය. 

ඒ එක්කම එළිසමය. ඒකට අපි එළිවැට කියලත් කියනව. දැන් ගොඩක් වෙලාවට එළිවැට යොදන්නෙ අගට. මුලට, මැදට වගේම ඔය තුන් තැනටමත් එළිවැට යොදල කවි ලියන්න පුළුවනි. එළිවැට වැඩියෙන් යෙදෙන කොට තමයි කවියක ලස්සන වැඩිවෙන්නෙ. 

මේ දේවල් හොඳින් යොදා ගෙන තියෙන හැටි බලාගන්න පුළුවනි මම කළින් දාපු "මා සිත් ගත් කවි 1" සහ "මා සිත් ගත් කවි 2" පොඩ්ඩක් බැළුවොත්.
මේ රීති වලට අනුකූලව විතරක් ලියල මදි. ලියන කවිය දොස් වලින් තොරවෙන්නත් ඕනෙ. එක එක වර්ගයේ දොස් තියෙනව. කවියෙක්ගෙ දක්ෂතාවය මනින්නෙ මේ සියල්ල හරියාකාරව තිබීම උඩයි. 

අද කියන්න යන්නෙ 'යවහන්' දෝසෙ ගැන.
ඒ කිව්වෙ මෙහෙමයි. අපි අගට 'ය', 'ව', 'හ', 'න්' යෙදෙන විදියට කවියක් ඉවර කරනවනම් මුල්ම පදයේ ඒ අන්තිමට එන අකුරට මුලින් තියෙන අකුර අනෙක් සෑම පදයකමත් අන්තිමට කළින් යෙදෙන්න ඕනෙ. තේරුණේ නෑ නේද?

උදාහරණ 1 :-  'න්'

මේ බලන්නකො මේ කවිය. 

හැමෝම දන්නවනෙ සැලළිහිණි සංදේශයේ මුලම එන කවියක්. 

පෙරව සඳ කිරණ පිපි කුමුදු මල් වටින්
පරව තඹර පෙති ගිලි දිය තලා පිටින්
තරව සිහි ඇතිව පරතෙරට යන අටින්
කරව පියාසර සකි කොන්ත ගං තොටින් 

බලන්න 'න්' යන්නෙන් ඉවර වුණ නිසා මුල් පදේ 'න්' ට කළින් එන 'ටි' යන්න හැම එකේමත් යොදල තියෙනවා. 

වටින්
පිටින්
අටින්
තොටින් 

වැඩේ ටිකක් අමාරුයි වගේ නේද? එහෙම නෑ පුරුදු වුණාම හරි යනවා. වචන හුඟාක් දැනගෙන සිටීම තමයි රහස. එතකොට තාලෙට හරියන පදය ඉබේටම දිව අගට එනව. 

අයියනායක - විමලරත්න කුමාරගම 

සාගත වසංගත හා එන නියඟ වලින්
සහනය පතා වන දෙවියන් ළඟට කෙළින්
යන මේ පිරිස සැරසීමට නුවණ මලින්
පෙළඹෙන අයට අනුකම්පා කරමි මුලින්

 උදාහරණ 2 :-  'ය'

මේ සුභාෂිතයෙ කවියක්.

කුරිරු ගොර සපුන්ගේ දළගෙහි විසය
මදුරු මැසි කැළන්ගේ තුඩගෙහි විසය
රුදුරු නුහුසුවන්ගේ වලගෙහි විසය
නපුරු දුදනන්ගෙ සියොළඟෙහිම විසය

මේ සුනිල් එදිරිසිංහයන්ගෙ සින්දුවක කොටසක්. 'සිපිරි මාලයේ කවි'. ලියල තියෙන්නෙ මහාචාර්ය සුනිල් ආරියරත්න. 

ලැබුවේ අවවාද නොහොබින ආරකය
දුදනන් නිසා විය හෙනහුරු මාරකය
මං පෙර ගියේ වරදින් පිරි පාරකය
ඒ ගිය මගේ අවසානය පෝරකය 

 'හ' සහ 'ව' යන්නෙන් උදාහරණ පසුවට.......